حرفه ای بودن را با آموزشگاه تعمیر موبایل و تبلت بی‌اذیّت تجربه کنید

مقدمه

نمایشگر یا به انگلیسی Display ، وظیفه تبدیل دیتای دریافتی از مادربرد را به تصویر بر عهده دارد که از یک دستگاه خروجی می باشد.

انواع نمایشگر در موبایل و تبلت

نمایشگرهای بکار رفته در موبایل ها و تبلت ها به طور کلی به دو دسته LCD ( نمایشگر کریستال مایع ) و LED ( نمایشگر دیود نورانی ) تقسیم می شوند که هر یک دارای زیر مجموعه هایی به شرح ذیل می باشند:

نمایشگرهای کریستال مایع (LCD) از قدیم به جدید

• Liquid Crystal Display=LCD  – نسل قدیمی نمایشگر کریستال مایع که در گوشی های قدیمی آلکاتل، نوکیا و اریکسون استفاده می شد .
• Thin Film Transistor technology = TFT – از آنجا که در LCD های قدیمی پیکسل های خاموش هم اندکی تیره می شدند و این مشکل باعث بی کیفیت شدن تصویر آنها شده بود نمایشگر های کریستال مایع TFT ابداع شدند که از سویچینگ ترانزیستوری برای خاموش و روشن کردن پیکسل ها بهره گیری می کردند . در حال حاضر معمولا این نوع نمایشگر به علت ارزان قیمت بودن در گوشی های ساده و ارزان استفاده می شود.
• IPS-LCD = In-Place Switching : نوع نمایشگر بهبود یافته TFT-LCD می باشد که از لحاظ مصرف انرژی و کیفیت بهبود یافته است

نکته ! پیکسل های نمایشگرهای LCD از خود نور تولید نمی کنند لذا برای روشنایی (light) آنها از تعدادی LED که معمولا در قسمت پایین نمایشگر تعبیه شده است استفاده می شود .

نمونه ای نمایشگر LCD بکار رفته در موبایل و قسمت های مهم آن

نمایشگرهای LED

•  Organic Light Emitting Diode :OLED نوعی نمایشگر است که پیکسل های آن LED می باشند و برخلاف lCD ها خود پیسکل روشن می شوند .از مزایای OLED ها می توان به زاویه دید عالی، مصرف بهینه انرژی، نازک و سبک بودن آن اشاره کرد.همچنین به علت اینکه می توان پیکسل ها را کاملا خاموش کرد رنگ مشکی در تصویر به عبارتی مشکی تر دیده می شود.
• AMOLED=Active Matrix OLED :این نوع نمایشگر از تمامی مزایای OLED برخوردار است و تفاوت اصلی آن در نحوه اعمال جریان پبکسل هاست . در OLED جریان دهی اصطلاحا Pasive است به این معنی که جریان به ردیف پیکسل اعمال م شود که مطلوب نیست در حالی که در AMOLED جریان دهی به صورت Active می باشد و جریان به پبکسل مخصوص اعمال می شود.
• Super AMOLED : این نوع نمایشگر بهبودی بر نسخه قبلی AMOLED است که دید بهتری را در نور مستقیم آفتاب فراهم می کند.

معایب نمایشگر

• وجود خط عمودی یا افقی، لکه و آثار شکستگی در تصویر

نحوه رفع عیب : قطعه نمایشگر باید تعویض گردد

شکل ظاهری نمونه ای از نمایشگر معیوب

نکته!

قطعه صفحه لمسی (Touch Screen) ، قطعه ای مجزا از نمایشگر می باشد.

نکته تعمیری

گاهی ممکن است شکستگی با چشم مشخص نباشد و یا شکستگی در قسمت درایور نمایشگر (که طبیعتا مشخص نیست ) باشد. در این حالت بهترین کار تست دستگاه با نمایشگر سالم است.

• تصویر برفکی،شطرنجی، کرکره ای یا بهم ریختگی تصویر

اگر نمایشگر دستگاه با فلت کیبل به مادربرد متصل شده باشد و نمایشگر آن متحرک باشد ،مخدوش شدن فلت باعث ایجاد مشکل بهم ریختگی تصویر هنگام حرکت دادن نمایشگر می‌شود.

 

• تصویر سفید یا سیاه

  • مشکل صفحه سفید

برای عیب یابی گوشی موبایل یا تبلتی که داری مشکل صفحه سیاه یا سفید است، ابتدا باید دریابیم که آیا مشکل به علت هنگی (freez) بودن دستگاه است و یا مشکل از بخش نمایشگر است (دستگاه روشن می شود ولی تصویر ندارد). برای این منظور اگر دستگاه مشکل صفحه سفید بودن دارد آن را روشن می کنیم و صبر می کنیم تا نور صفحه خاموش شود .پس از خاموش شدن  صفحه (حالت Standby)  یک لحظه کلید ‌پاور، دکمه هوم و یا هر کلیدی که نمایشگر را روشن می کند را فشار می دهیم، باید صفحه روشن شود ، در اینصورت مشکل از بخش تصویر است و در غیر اینصورت مشکل از هنگ بودن گوشی می باشد که خود مبحثی جداگانه و مربوط به بخش نحوه تست جریان کشی می باشد.

مشکل صفحه سیاه

اگر نمایشگر گوشی از نوع LED باشد از آنجایی که نور نمایشگر از خود پیکسل ها تامین می شود و LED های روشنایی جداگانه مانند LCD وجود ندارند مشکل نداشتن تصویر همراه با نداشتن نور نمایشگر می باشد .لذا تنها چاره برای تشخیص اتصال دستگاه به کامپیوتر و یا تشخیص روشن شدن از طریق صدای بالا آمدن دستگاه (اگر کلا صدای بالا آمدن داشته باشد ).

در بعضی از گوشی های دارای نمایشگر LCD هم گاهی مشکل صفحه سیاه دیده شده است که بیشترین مورد خرابی، معیوب بودن قطعه نمایشگر بوده است.

اکنون اگر تشخیص دادیم که مشکل از بخش تصویر است باید مراحل زیر را دنبال کنیم.

• بررسی ارتباطات نمایشگر با مادر برد

  • نمونه هایی از ارتباطات نمایشگر با مادر برد ار نوع کانکتور فشاری در نوکیا

• 

  کانکتور ال سی دی Nokia

  نمونه ای از ارتباط با کانکتور قفلی در سونی

   

  

  نمونه ای از کانکتور LCD قفلی در سونی

  نمونه ای از کانکتور لحیمی در گوشی های چینی، سامسونگ و نوکیا

• بررسی قطعه نمایشگر

نمایشگر گوشی موبایل و یا تبلت را با یک قطعه سالم و مطمئن جایگزین و تست می کنیم

• بررسی محافظ های مسیر نمایشگر

در صورت وجودداشتن محافظ در مسیر نمایشگر به کمک نقشه محل قرار گیری آنها را روی برد را پیدا کرده ابتدا رفع لحیم سردی می کنیم و در صورتی که مشکل پابرجا بود قطعه محافظ که معمولا آی سی های فیلتر EMI، ESD و یا VDR و … هستند را تعویض می کنیم .

برای مشاهده نمونه هایی از محافظ ها (فیلترهای تصویر) کلیک کنید

نمونه ای از سمبل مداری فیلتر های تصویر 

• بررسی  CPU

از آنجا که سیگنال های مربوط به تصویر نمایشگر از CPU (معمولا پردازنده سیستم عامل ( AP) ) ارسال می شود خرابی یا لحیم مردگی آن می تواند باعث ایجاد مشکل در تصویر شود. غالبا پردازنده ها به علت داشتن پایه های زیاد از لحاظ نصب بر روی برد از نوع BGA می باشند و لذا ریبال آی سی پردازنده می تواند باعث رفع مشکل شود . درصورتی که با انجام عمل ریبال مشکل حل نشد باید پردازنده تعویض شود.

نکات مهم رفع عیب CPU (پردازنده)

• بدلیل اینکه پردازنده ها دارای پایه های زیاد و بسیار ظریفی می باشد حرارت دادن، ریبال و یا تعویض آن کار آسانی نیست و ریسک بسیار بالایی دارد .پس حتما قبل از کار بر روی CPU به مشتری شرط خاموشی بدهید.
• بعضی از پردازنده ها پس از تعویض نیاز به انجام امور نرم افزاری دارند که اغلب پیچیده است و یا فقط بعضی از باکس ها و پروگرامرها آن را پشتیبانی می کنند.
• هنگام حرارت دادن CPU بهتر است از سری بلور با قطر حدود 5-6 میلیمتر استفاده کنیم و دستمان را بصورت دورانی بر روی آی سی با سرعت بچرخانیم
• اغلب CPU ها برای اینکه در برابر ضربه و نفوذ آب به زیر پایه های آن، مقاوم تر شوند علاوه بر لحیم بر روی برد چسب هم می شوند و اصطلاحا جز آی سی های چسبی محسوب می شوند از اینرو کار ریبال CPU ها همراه با زحمت فراوان و پاک کردن چسب های روی برد و کف آی سی است .البته حلال های چسب نیز در بازار موجود است که به تمیز کردن چسب ها کمک می کند.