آموزش تعمیر و عیب یابی بخش صوتی موبایل و تبلت – بخش اول Earpiece

مقدمه

از آنجا موبایل ها و تبلت ها وسیله های برقراری ارتباط صوتی می باشند، بخش صوتی در آنها تعبیه شده است که معمولا شامل بخش Earpiece یا قطعه گوشی ،بخش Speaker یا بلندگو و بخش Microphone یا اصطلاحا دهنی می باشد  .برای آموزش تعمیر بخش صوتی در این مقاله ابتدا به شرح ساختار آن و وظایف قسمت های مختلف آن می پردازیم، سپس عیوبی را که معمولا مشتری بخاطر آنها به تعمیرگاه مراجعه می کند را بیان می کنیم و نهایتا به روش عیب یابی بخش صوتی می پردازیم.

قطعه Earpiece

Earpiece یا قطعه گوشی ( در اصطلاح بازاری گاهی به Earpiece کپسول گوشی نیز گفته می شود) قطعه ای است که بر روی گوش کاربر قرار می گیرد و صدای مخاطب را پخش می کند .از لحاظ فنی Earpiece وظیفه تبدیل سیگنال الکتریکی به سیگنال صوتی را بر عهده دارد.قطعه Earpiece جزیی از بلوک UI (رابط کاربر) گوشی موبایل و تبلت می باشد و به همین دلیل به گونه ای طراحی شده که به سادگی قابل تعویض باشد و اصطلاحا ماژولار باشد.

نکته! در نقشه های موبایل و تبلت Earpiece با نام های Earphone، Ear-speaker، Earsp، Earp نیز مشخص می شود.

ساختمان داخلی Earpiece
ساختمان داخلی EARPIECE

ساختمان داخلی EARPIECE

همانطور که در شکل نشان داده شده است ،Earpiece از  صفحه دیافراگم (Cone) ، سیم پیچ (Voice Coil) ، صفحه فلزی (Plate) ، آهنربا (Magnet) ، قاب (Frame & Yoke) و یک برد مدار چاپی PCB (که محل اتصال سیم ها ، فنرها و یا فلت می باشد) ساخته شده است .

معایب بخش صوتی موبایل و تبلت

به طور کلی عیوب یا خرابی های بخش صوتی موبایل ها و تبلت ها معمولا به سه عیب خلاصه می شود:

  1. صدا ضعیف باشد
  2. صدا کلا قطع باشد
  3. صدا همراه با نویز( صدای خش خش و …) باشد

تفاوت Earpiece در مدل های مختلف موبایل و تبلت

اساسا در مدل های مختلف موبایل و تبلت تفاوت این قطعه بیشتر در شکل ظاهری آنها می باشد .

شکل ظاهری قطعه Earpiece

قطعه Earpiece سامسونگ S8

برای مشاهده شکل ظاهری مدل های مختلف Earpiece کلیک کنید

 

عیب یابی بخش Earpiece

برای عیب یابی بخش Earpiece با توجه به اولویت خرابی و همچنین سهولت عیب یابی و تعمیر آنها مراحل زیر را باید طی کنیم

بررسی ولوم صدا

از آنجایی که بسیاری از مشتری ها به این نکته توجه نمی کنند که صدای Earpiece را باید در زمان برقراری تماس تغییر دهند، لذا ممکن است ولوم صدای آن کم باشد و مشتری به خیال اینکه موبایلش خراب شده به تعمیرگاه مراجعه کند.پس ابتدا یک تماس را برقرار کرده و ولوم صدا را افزایش می دهیم و گوشی را چک می کنیم .

نکته بسیار بسیار مهم !!

به هیچ وجه قبل از تست دستگاه آن را از مشتری تحویل نگیرید و موبایل یا تبلت را با سیم کارت خود مشتری تست کنید.زیرا ممکن است مثلا مشتری یک موبایل یا تبلت خاموش (که اصلا روشن نمی شود) را به عنوان اینکه فقط صدای Earpiece آن ضعیف است به شما تحویل دهد .اگر تست دستگاه با سیم کارت خودتان انجام دهید،در صورتی که خدای نکرده دستگاه سرقتی باشد ممکن است شما را به دردسر بیاندازد.

بررسی حفره قاب

از آنجایی که مجرای خروج صدای Earpiece کوچک و ظریف می باشد، گرفتگی آن می تواند باعث ضعف شدید صدای گوشی شود که برای رفع این مشکل باید حفره قاب را تمیز کرد.

روش سرویس و تمیز کردن حفره قاب

به طور کلی گوشی های موبایل و تبلت ها از لحاظ باز و بست کردن به دو دسته آسان و سخت تقسیم می شوند. اگر باز و بست دستگاه آسان باشد، آن را باز می کنیم و مجرای خروج صدا را کاملا تمیز می نماییم اما باز و بست بیشتر موبایل و تبلت های امروزی همراه با دردسر می باشد. برای تمیز کردن حفره قاب آن را زیر لوپ می گذاریم و با سوزن انسولین و بادقت زیاد جرم ها را خارج می کنیم.

بررسی ارتباط Earpiece با مادر برد

ارتباط Earpiece با مادربرد معمولا از طرق زیر برقرار می گردد

  1. فنر
  2. فلت کیبل(PWB) لحیمی
  3. فلت کیبل کانکتوری
  4. سیمی
شکل ظاهری محل قرار گیری پایه های Earpiece از نوع فنری

آموزش تخصصی تعمیرات موبایل و تبلت

اگر اتصال Earpiece از نوع فنری باشد باید دو نقطه طلایی نشان داده شده در تصویر را تمیز کنیم البته گاهی اوقات میزان اکسید پایه ها بقدری زیاد است که مشکل با شستشو حل نمی شود و روش احیای پایه ها در کلاس بصورت عملی آموزش داده می شود.

شکل ظاهری قطعه Earpiece با پایه های فنری

earpiece با پایه های فنری

شکل ظاهری earpiece از نوع ارتباط فلت لحیمی

earpiece سامسونگ S3 mini

ارتباط فلت با برد را از لحاظ ظاهری و همچنین توسط مولتی متر و حالت تست اتصال کوتاه می توان بررسی کرد.

 

شکل ظاهری earpiece از نوع ارتباط فلت کانکتوری

آموزش تعمیر بخش صوتی موبایل و تبلت

بررسی ارتباط فلت های کانکتوری شامل تست لحیم پایه های کانکتور و احیای پایه های کانکتور می شود .

روش احیای پایه های کانکتور در کلاس بصورت عملی آموزش داده می شود.

شکل ظاهری earpiece از نوع ارتباط سیمی

 

earpiece سیمی

بررسی قطعه Earpiece

قطعه Earpiece  باید از لحاظ ظاهری و اهمی مورد بررسی قرار بگیرد .

نحوه تست Earpiece  توسط مولتی متر

برای تست  earpiece ابتدا مولتی متر را بر روی حالت اهم قرار داده و دو پروب آن را به دو پایه قطعه متصل می کنیم در صورتی که اهمی حدود 30 اهم نشان داد، earpiece سالم است.

نکته!

Earpiece در اکثر موارد هنگام تست با مولتی متر اهمی حدود سی اهم نشان می دهد .لازم به ذکر است که هر چند داشتن مقدار اهمی صحیح می تواند علامت سالم بودن قطعه باشد اما این یک احتمال 100 درصد نیست . ولی اگر قطعه هنگام تست با مولتی متر اهم نزدیک به صفر یا خیلی زیاد نشان دهد 100 درصد قطعه خراب است. بهترین کاری که می توانیم انجام دهیم تست دستگاه با یک قطعه سالم و مطمئن است.

روش تست Earpiece در کلاس به صورت عملی آموزش داده می شود.

بررسی کانکتور هندزفری

گاهی اوقات اتصالی یا قطعی در کانکتور هندزفری و خرابی آن می تواند باعث قطعی صدای Earpiece یا Microphone  شود ، لذا باید ارتباطات کانکتور هندزفری با مادربرد را کاملا بررسی کرد.

بررسی قطعات در مسیر

اگر با طی مراحل بالا هنوز مشکل صدای موبایل یا تبلت ما حل نشده است ایراد هنوز برطرف نشده باشد باید با کمک نقشه تشخیص دهیم که چه قطعاتی بر روی برد مربوط به بخش Earpiece  می باشند . به این کار نقشه خوانی گفته می شود.

روش نقشه خوانی

هر چند که در این آموزش سعی بر بیان مطلب بصورت ساده و روان می باشد اما کلاس های عملی نقشه خوانی که در آموزشگاه تعمیر موبایل و تبلت بی‌اذیّت برگزار می گردد تاثیر بسیار بیشتری در یادگیری عیب یابی توسط نقشه دارد .برای اطلاع از نحوه و ثبت نام و تاریخ شروع کلاس ها اینجا کلیک کنید.

ابتدا شماتیک نوکیا N70 را از اینجا دانلود کنید. علت انتخاب N70 کامل و واضح بودن آن است. (این نقشه برای راحتی شما از حالت فشرده خارج شده است)

برای پیدا کردن قطعات در مسیر ابتدا نقشه شماتیک دستگاه را تهیه می کنیم(که شما اکنون از لینک خط قبل دانلود کردید)  که معمولا به صورت فشرده با پسوند .zip یا .rar می باشد که لازم است نرم افزار WINRAR را بر روی کامپیوتر خود برای خارج کردن از حالت فشرده به صورت نصب داشته باشیم .پس از آن فایل PDF شماتیک را توسط یکی از برنامه های نمایش PDF باز می کنیم . یکی از بهترین برنامه ها برای مرور فایل های PDF نرم افزار Foxit Reader  می باشد که در نوع خود بی نظیر است.

یافتن قطعات در مسیر

پس از باز کردن شماتیک دستگاه برای یافتن Earpiece عبارت” Earpiece ” را جستجو می کنیم اگر جستجو نتیجه ای در بر نداشت “ear” را جستجو می کنیم زیرا ممکن است قطعه گوشی با عبارت دیگری که با ear  شروع می شوند مشخص شده باشد.(مثلا Earphone)

به شکل زیر توجه کنید

آموزش فوق تخصصی نقشه خوانی

شکل بالا محیط نرم افزار Foxit Phantom که علاوه بر قابلیت باز کردن فایل های pdf ، قابلیت ویرایش آنها را نیز دارد را مشاهده می فرمایید . همانطور که ملاحظه می فرمایید، با جستجوی Earpiece قطعه B2101 که همان کپسول گوشی است بر روی نقشه مشخص شده است .اگر دو سیم Earpiece را دنبال کنید به قطعات دیگری متصل شده است .خطوطی که قطعات را به هم متصل می کند، بیانگر سیم یا مس های برد مدار چاپی است که ارتباط الکتریکی بین قطعات را فراهم می کند.اگر خط بالای کپسول گوشی را دنبال کنیم به قطعه R2105 (این شماره اصطلاحا شماره قطعه یا Part Number گفته می شود) متصل شده است که یک مقاومت وابسته به ولتاژ یا VDR است .

یافتن محل قرار گیری قطعه روی مادربرد

خوب اکنون باید محل قرار گیری این قطعه روی برد را پیدا کنیم پس شماره قطعه را در پنجره جستجو وارد می کنیم و کلید enter را فشار می دهیم تا به جدول شکل زیر برسیم (معمولا نیاز هست که دوبار enter را فشار دهیم)

جدول مربوط به یافتن محل قرار گیری قطعه روی برد

همانطور که مشاهده می فرمایید سمت راست R2105 که در تصویر بالا مشخص شده عبارت E19 نوشته شده است که آدرس محل قرار گیری قطعه روی برد می باشد. اما اینکه بعضی از آدرس ها در کادر خاکستری و برخی در کادر سفید نوشته شده اند بیانگر قرار گرفتن قطعه در طرف Top یا Bottom برد می‌باشد.

همانطور که در شکل بالا مشاهده می فرمایید، به علت قرار گیری E19 در کادر خاکستری ما باید R2105 را در روی برد (که شکل سمت را می باشد و با Top مشخص شده است ) پیدا کنیم . واضح است که حروف آدرس دهی مکان قطعات به صورت افقی در بالا و پایین برد و اعداد در طرفین چپ و راست و به صورت عمودی مشخص شده اند .پس محل برخورد حرف E و عدد 19 که با کادر قرمز مشخص شده است محل قرار گیری R2105 بر روی برد است.

اگر کلاس های آموزش تعمیر موبایل و تبلت آموزشگاه بی‌اذیّت را شرکت نکرده اید، توصیه می کنم که نقشه خوانی را به صورت عملی و با نکات بسیار بیشتر در کلاس ها یاد بگیرید و فوق تخصصی کار کنید.حتی اگر تعمیرکار هستید کلاس ها ما برای شما بسیار مفید است

برای مشاهده زمان شروع کلاس های تعمیر موبایل و تبلت کلیک کنید

اکنون که قطعه را پیدا کردیم باید آن را تست کنیم . تست قطعات به صورت جداگانه در قسمت دیگر آموزشها بیان خواهد شد.

به شیوه آموزش داده شده قطعات بعدی را نیز پیدا می کنیم و تک تک تست می کنیم .

کارهایی که هنگام بررسی قطعات در مسیر باید انجام دهیم
  1. بررسی ایرادات ظاهری اعم از وجود شوره ناشی از آب خوردگی و کنده شدن قطعات (اگر بردی که مشغول تعمیر آن هستید دارای شوره ناشی آب خوردگی است بخش تعمیر موبایل و تبلت های آب خورده را مطالعه فرمایید)
  2.  تست قطعات
  3. تست اتصال بین قطعات
بررسی آی سی صوتی

اگر با طی مراحل فوق هنوز ایراد پا برجاست ایراد از آی سی صوتی است. برای یافتن آی سی صوتی با دنبال کردن مسیر Earpiece به یک آی سی نسبتا بزرگ می رسیم که در گوشی N70 با نام Retu مشخص شده است.

ایرادات مربوط به آی سی ها
  1. وجود لحیم سردی که برای رفع این مشکل باید آی سی را با بلور حرارت دهیم
  2. خرابی آی سی که برای رفع آن باید آی سی را تعویض کنیم

تسط به نقشه خوانی نیازمند تکرار و تمرین بر نقشه های مختلف است .

enemad-logo